Tatil, her ne kadar “tembellik”, “işsizlik” ve “boş durma” anlamlarına gelen Arapça “atalet” kelimesinden türemiş bir sözcük de olsa biz müminler için “hareketsizlik”ten çok daha geniş anlamlar taşır. Zaten sürekli güzel şeyler üretip iyiliklerin peşinden koşması tavsiye edilen Müslümanlardan da başka türlüsü beklenemez.
Aslına bakarsanız zaten tatil de boşa vakit geçirmekten, amaçsızca yapılan gezilerden ve yüksek bütçeli konaklamalardan daha fazlasıdır. Kim bilir, belki de tatilin; sınırlarını belirleyen kişiler, aileler, gruplar sayısınca anlamı vardır. Sözün özü, işe veya okula ara verdiğimiz ve kendimize ayırdığımız bu tatlı zaman dilimlerini şekillendirmek tamamen bizim elimizde! Kelime anlamına sıkı sıkıya bağlı kalarak tembellik de edebiliriz, dinimizin emrini yerine getirip sılayırahim yaparak sevap da kazanabiliriz.
Siz de bu yaz ne yapacağına henüz karar vermeyenlerdenseniz derin bir nefes alabilirsiniz! Çünkü sizin için küçük bir tatil rehberi hazırladık. Seyahate nasıl ve nereden başlayalım, tatilde yanımıza neler alalım, yolculuk boyunca nelere dikkat edelim gibi pek çok sorunuzun cevabı, ilerleyen sayfalarda sizi bekliyor. Şimdiden iyi tatiller!
Herkesin Tatil Anlayışı Farklı
Tatil anlayışı kişiden kişiye, ülkeden ülkeye farklılık gösterebiliyor. Kimi kültürlerde aile, akraba ve eş-dost ziyaretleri ön plana çıkarken kimi kültürlerde tatil planı, yurt içi ve yurt dışı seyahatlerden ibaret olabiliyor. Kazançlarının hatırı sayılır bir bölümünü tatil için ayırmayı alışkanlık hâline getiren Avrupalılar, çoğu kere, bir sonraki tatillerinin biletlerini aylar hatta yıllar öncesinden alabiliyor.
Avrupa Birliği’nin resmi istatistik kuruluşu Eurostat’a göre nüfusuna oranla turizme katılım seviyesinin en yüksek olduğu ülke, yüzde 82 ile İsviçre. Sıralamanın Hollanda, Norveç, Fransa ve İsveç’le ilerlediği listede Türkiye, maalesef, oldukça gerilerde yer alıyor.
Dinlenmek Hepimizin Hakkı
Bu “katılım”ın bir de aileye bakan yönü var. Çünkü bizim kültürümüzde ailece yapılacak bir seyahat söz konusu olduğunda, ister kısa ister uzun süreli olsun, babalar, “ailemi tatile götüreyim”; anneler “tatil için hazırlık yapayım” diyerek bu eğlenceli programı ıskalayıp kendilerini yok sayabiliyor. Hâliyle bu da aile nüfusuna oranla “turizme katılım seviyesi”ni düşürüyor. Hâlbuki ebeveynlerin kendilerini de plana dahil ederek keyif almaları pekâlâ mümkün! Bunun için tatili yalnızca “çocukları memnun etmek için” ya da “herkes yapıyor diye” planlamamak ve bunu bir “vazife” olarak görmemek yeterli. Çünkü bu sayılı günlerin tadını çıkarmaya en az çocukları kadar anne babaların da ihtiyacı var.
Seyahatin Faydaları Saymakla Bitmiyor
Neden mi? Çünkü ailecek yapılan tatil ve seyahatler farklı coğrafyaların, yeni kültürlerin keşfedilmesine; aile bireylerinin birbirini daha yakından tanımasına olanak sağlıyor da ondan. Seyahat edenin sıhhat bulması da cabası! Ayrıca tatil öncesinde hep birlikte yapılacak hazırlıklar aile fertlerini bir araya getiriyor ve seyahate heyecan katıyor. Tatil süresince karşılaşılabilecek sürprizler de bireysel kriz yönetimi ve grup çalışması becerilerini geliştiriyor. Tatillerde günlük rutinlerin dışına çıkılması; kuralların ve sorumlulukların esnetilmesi de açık iletişime ve duygu paylaşımına imkân sağlıyor.
Çok Gezen mi Bilir, Çok Okuyan mı?
Yazımızı buraya kadar okuduysanız gözleriniz “Çok gezen mi bilir, çok okuyan mı?” sorusunu aramış olabilir. Meşhur soruya yer vermedik belki ama bir cevap önerimiz var. Neden bu sorunun yanıtı, “En çok bilenler, okuyarak gezenlerdir.” olmasın!
Seyahat öncesinde yapacağınız okumalar hem size vakit kazandıracak hem de tatilinizin kalitesini önemli ölçüde artıracaktır. Tripadvisor benzeri internet siteleri ve tatil kitapçıkları bu konuda size yardımcı olabilir. Ayrıca Instagram gibi sosyal platformlardan uğrayacağınız yerlerin fotoğraflarına da göz atabilirsiniz. Böylelikle fotoğraf çekmek için en uygun mekânları ve ziyaret ettiğiniz bölgelerdeki saklı güzellikleri keşfedebilirsiniz!
Araştırma yaparken hedef lokasyonlardaki kültürel farklılıklara göz atmak da yararlı olacaktır. El işaretleri, jest ve mimikler, selam verme usulleri gibi basit birkaç bilgiyi öğrenmek, kültürel farklılıklar sebebiyle yaşanması muhtemel küçük kazaların önünü alabilir ve bu da müstakbel kalp kırıklıklarına mâni olur.
Seyahat Eden İnsanlar Daha Uyumlu Oluyor
Küreselleşen dünyamızda, gelişebilmek için uyum sağlamanın önemi giderek artıyor. Seyahat edip farklı insanlar, coğrafyalar, medeniyetler ve kültürler görmek, bu uyum sürecine anlamlı katkılar sağlıyor. Yapılan araştırmalar, seyahat eden insanların daha uyumlu ve esnek olduklarını ortaya koyuyor. Görülen yeni mekânlar ve seyahat sürecinde yaşananlar, bireylerin adaptasyon sürecini kısaltıyor. Bununla birlikte yeni yerler görmek kişinin, özellikle de çocukların, merak ve macera duygusunu tetiklerken bağımsız iş yapabilme gücünü ve sorumluluk duygusunu artırıyor.
Uzun Tatiller Şart Değil!
Tatil Üstelik bu uyumu yakalamak için uzun uzun tatiller yapmanıza da gerek yok! Tatilin günlük rutinlerde meydana getirdiği pozitif değişimleri değerlendiren Güney Avustralya Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, sadece üç günlük tatillerde bile insanların daha aktif ve sağlıklı davranışlar sergiledikleri sonucuna ulaşmışlar. Bilim insanlarının altını ısrarla çizdiği şu cümleyse gerçekten dikkate değer: “Dünya yeni normale uyum sağlarken, belki de fiziksel ve zihinsel sağlığımızı güçlendirmenin bir yolu olarak uzun hafta sonunu kucaklamanın zamanı gelmiştir!”
Toplantılar Tatil Kalitesini Artırıyor
“Zihin sağlığımızı güçlendirmek için” tatile bir toplantıyla başlayıp bir toplantıyla bitirmeye ne dersiniz? Tatile çıkmadan önce ve tatil dönüşü yapacağımız aile toplantılarıyla beklentilerimizi tartışabilir ve tecrübelerimizi değerlendirebiliriz. Bu toplantılarda, tatil süresince esnetebileceğimiz kurallarımızı ve taviz vermememiz gereken sorumluluklarımızı da konuşabiliriz. Birbirimize günlük iş bölümü gibi rutinlerimizi tatil süresince askıya alabileceğimizi; fakat ibadet hassasiyetimizden taviz veremeyeceğimizi hatırlatabiliriz. Ayrıca tatil gibi bir nimete mazhar olduğumuz için birbirimize sık sık şükretmeyi hatırlatmak da tatilimizin tadını artıracaktır.
Seyahat günlüğü tutmak, her yaştan tatilcinin ilgisini çekebilir. Bu toplantılarda hediye edeceğiniz birbirinden güzel defterler, küçük seyyahların da ilgisini çekecektir. Bu, aynı zamanda çocukların yazın hayatına katkı sağlamak için harika bir fırsattır! Tutulan günlükler, daha dikkatli gezmeye ve gözlem yapmaya katkı sağlar. Böylelikle yıllar sonra dönüp bütün gezilerinizi, heyecanlarınızı ve maceralarınızı yeniden yaşayacağınız bir kaynağınız olur. Belki de bu günlükler, torunlarınızın severek okuyacağı birer seyahatnameye dönüşebilir.
Önce Rotayı Belirleyin
İşe rotadan başlamakta yarar var. Nasıl bir tatil hayal ediyoruz? Müzeleri, tarihi kalıntıları, sanat galerini ziyaret edeceğimiz bir kültür seyahati mi? Yoksa macera parklarında vakit geçireceğimiz, sıra dışı tren ve bisiklet yolculukları yapacağımız bir aktivite gezisi mi? Bu listeyi kamplarla, doğa gezileriyle; aile, akraba ve arkadaş ziyaretleriyle uzatmak mümkün. Bütün bu seçenekleri önümüze koyup çoğunluğu mutlu edecek cevabı bulduk mu gerisi kolay!
Rotanın uzunluğunu, genellikle tatilin bütçesi belirliyor. İster tek başınıza ister arkadaşlarınızla ister ailecek bir tatil planlayın; rotayı bütün masraf kalemlerini hesaba katarak belirlemek çok önemli! Aksi takdirde yarı yolda kalmak kaçınılmaz olabilir. Rota belirlenirken grup üyelerinin fikirlerini ve beklentilerini hesaba katmak, tatilin kalitesini ve memnuniyet seviyesini olumlu yönde etkiliyor.
Mevsimine uygun destinasyon tercileri, katılımcıların yaşı ve hareket kabiliyetleri gibi başlıkların önceden hesaplanması, tatil kalitenizi artıracaktır. Kucağınızda iki yaşında bir bebekle ağustos sıcağında Venedik sokaklarını adımlamak, iyi bir tecrübe olmayabilir. Aynı şekilde grubunuzda özel ilgi isteyen bireyler yahut acil müdahale gerektiren sağlık problemi olanlar varsa planları çok daha hassas yapmalısınız.
Son olarak rota planlayıcı uygulamalara da değinip geçelim. Sygic Travel bunlardan biri. Çevrimdışı harita özelliği de bulunan uygulama sayesinde, turistik mekânları kolaylıkla keşfedebilirsiniz!
Tatil Plansız Olmaz
KarayoluRota belirlendikten sonra sıra tatil planında. Yapılan araştırmalara göre zaman zaman anneler dahil olsa da genellikle aile tatillerini planlamak babalara düşüyor. Bir yandan geçim derdiyle boğuşan, diğer yandan bütçe oluşturamama endişesi taşıyan babalara, tatil planlama sürecinde destek olmakta fayda var!
Ayrıca ailesini tatile götüremeyecek babaların vicdan azabı duymasına da hiç gerek yok! Zira büyük bütçeler isteyen denizaşırı seyahatler şart değil! Günübirlik bir mesire alanı ziyaretiyle ya da birkaç günlük küçük bir şehir turuyla da ailece bir arada olmanın tadını pekâlâ çıkarabilirsiniz.
Yükte Hafif Bavullar
İster uzun ister kısa bir tatile çıkacak olun, bavulunuzu hazırlarken “pratik” ve “hafif” seçimler yaparak işinizi kolaylaştırabilirsiniz. Hatta çantalarınızı en verimli şekilde değerlendirebilmek için kıyafet katlama tekniklerine göz atmak da işinize yarayabilir. Birbirleriyle uyumlu iki pantolon/etek, iki üst ile birkaç günlük tatilinizi kurtarabilirsiniz. Tabi bunun bir de “duygusal” yönü var! Yükte ağır olmayan bavullar, bilet masraflarınızı da hafifletebilir.
Ayrıca kıyafetlerinizin ve kişisel bakım eşyalarınızın yanında yara bandı ve ağrı kesici ilaç gibi acil durumlarda ihtiyaç duyacağınız malzemeleri bavulunuzda hazır bulundurmak da akıllıca olabilir. Son olarak, tatil boyunca ibadetlerinizi rahat rahat yerine getirebilmek için cep seccadelerinizi de yanınıza almayı unutmayın!
Dijital Hazırlık
Modern zamanları bavullarına koyacağımız dijital yükler de var. Taşınabilir şarj aletleri, özçekim çubukları ve kablosuz kulaklıklar artık tatillerin olmazsa olmazı. Ayrıca yolculuğa çıkmadan önce telefon hafızasını kontrol etmek, kullanılmayan uygulamaları ve fotoğrafları kaldırıp yeni anıları kaydetmek için yer açmak da harika bir fikir olabilir. Yolculuk esnasında dinleyeceğiniz müzikleri veya sesli kitapları önceden indirerek veri tasarrufunda bulunabilirsiniz.
Telefon Hatları ve Sanal Haritalar
Dijital hazırlık demişken… Gezeceğiniz yerlerde telefonunuzun kapsam dışı olmasını istemeyeceğinizden eminim. Bunun için ziyaret edeceğiniz bölgelerin uygun fiyatlı hazır telefon hatlarını kullanabilirsiniz. İnternet hizmeti sunan bu pratik hatlar sayesinde hem harita uygulamalarınızı kullanabilir hem de iletişim kanallarınızı açık tutabilirsiniz. Yola çıkmadan önce gideceğiniz yerin çevrimdışı haritasını telefonunuza yüklemeniz de telefonunuzun çekmediği yerlerde işinize yarayacaktır.
Ucuz Bilet Hayal Değil
Rotanız, uçakla yapacağınız uzak bir tatili işaret ediyorsa biletlerinizi erkenden ayarlamanızda fayda var. Bu konuda Skyscanner, Kiwi gibi uygulamalar size yardımcı olabilir. Eğer yeterli vaktiniz varsa aktarmalı uçuşları ve sezonun yoğun olmadığı zamanları tercih ederek çok hesaplı biletler yakalayabilirsiniz. Burada şunu akılda tutmakta fayda var. Uygun fiyatlı bazı havayolu şirketleri, check-in ve bagaj işlemleri için oldukça yüklü bedeller isteyebiliyor. Söz gelimi 5 Euro karşılığında satın aldığınız biletin check-in işlemini uçuştan iki saat öncesine kadar yaptırmadığınız için havaalanında ekstra 55 Euro hizmet bedeli daha ödeyebilirsiniz.
Uygun fiyatlı biletlerle uçuş gerçekleştiren havaalanları, genellikle şehir merkezlerine uzak olabiliyor. Bu durumda konaklayacağınız yere ulaşım, uçak biletinden daha pahalıya bile gelebiliyor. Böyle durumlarda araba kiralama imkânlarını değerlendirmeyi düşünebilirsiniz.
Toplu Taşımayla “Dura Dura” Gezebilirsiniz
Ulaşım konusuna girmişken toplu taşımaya değinmemek olmazdı. Çünkü şehir içi otobüs, tren ve tramvay imkânları bazen şehri daha yakından tanımak için harika fırsatlar sunabiliyor. Hızlıca yapılacak bir gezi yerine “dura dura” ve tadına vararak şehir turu yapmak isterseniz günlük ya da haftalık toplu taşıma biletlerini ya da otobüslerle yapılan şehir turlarını tercih edebilirsiniz. Özellikle Avrupa turu yapmayı planlayanlar, trenle ulaşım seçeneğini değerlendirebilir. Bu açıdan EURO 26 kartı incelenmeyi hak ediyor.
maceraseverler beri gelsin
Bazen hazır yola çıkmışken daha çok şehir, daha çok ülke görmek isteyebilirsiniz. Hatta bunu kıta turuna bile dönüştürebilirsiniz. Özellikle Avrupa söz konusu olduğunda bir sırt çantasıyla onlarca ülkeyi gezmeniz mümkün! Eğer macerayı seviyorsanız ve ekibiniz bu tempoyu kaldırabilecekse uçağı ve toplu taşıma imkânlarını bir kenara bırakıp otomobilinize yahut karavanınıza atlayabilirsiniz.
Altı sene evvel Pisa Kulesi’nin önünde bir aile ile karşılaşmıştık. Yaklaşık bir ay önce başladıkları seyahatleri boyunca neredeyse bütün Avrupa ülkelerini gezmişlerdi. Hem de hiç otelde kalmadan! Arabalarının bagajına koydukları çadır ve piknik tüpüyle kamp alanlarında kalarak onlarca ülkeyi gezip görmüşlerdi.
Siz de biraz maceralı bir tatil planlıyorsanız ister karavanla ister hususi aracınızla kamp alanlarında kalarak doğayla iç içe bir tatil geçirebilirsiniz. Hatta bu yöntemle az bilinen koyları, şirin tatil kasabalarını, ayak basılmamış göl kenarlarını keşfetmeniz mümkün.
Kalacak Yeriniz Var mı?
Çadırda ya da karavanda kalmak herkese göre olmayabilir. Bu durumda eş, dost, akraba yanında konaklamayı düşünebilirsiniz. Tabii seyahat planı yaparken ilgili arkadaşın/ailenin uygunluk durumunu önceden kontrol edip onaylarını almak şartıyla. Bu noktada hayır cevabına karşı da hazırlıklı olmak ve muhatabı anlayışla karşılamak gerekiyor. Aksi takdirde ilişkilerin yıpranması kaçınılmaz olabiliyor. Olumlu yanıt aldıysanız konaklama süresince ev sahibini zora sokmamak, evin programına saygı duymak ve misafirlik adabına riayet etmek son derece önemli! Ayrıca çam sakızı çoban armağanı bir hediye vermek de teşekkürümüzü ifade etmenin kibar bir yolu olabilir.
Tanıdığımızın olmadığı yerlerde Airbnb tarzı konaklama platformlarını tercih edebilirsiniz. Araştırma yaparken ortaklaşa kullanılan banyo, mutfak, otopark gibi detayları önceden filtrelemeyi unutmayın!
Tatilde Ne Yiyelim?
Konaklamadan sonra tatilde en fazla dikkat etmemiz gereken konulardan bir diğerine geçebiliriz: Yemek seçimi! Seyahatiniz boyunca hazır gıdalarla beslenmek hem sağlığınızı hem de bütçenizi zorlayabilir. Bu yüzden tatilde de olsanız imkân dahilinde kendi yemeğinizi pişirmeniz akıllıca olacaktır. Anne ve babalar, hiç değilse tatil müddetince yemek pişirmeyelim diye düşünebilir. Bununla birlikte, konforunuzla sağlığınız arasında bir seçim yapmanız gerekebilir.
Malum, ziyaret edilen her yerde helal lokanta bulmak her zaman kolay olmayabiliyor. Bir Belçika ziyaretimde, çoğumuz tarafından masum görülen patatesin bile hayvansal yağda kızartıldığını öğrenmiştim. O gün bu gündür, ne olursa olsun, hazır yiyeceklerin içeriklerini sorgulamak, âdetim oldu. Alkol eklenme ihtimali olan yöresel lezzetlerin içeriğini sormakta da yarar yar. Bazen likörlü içecekler bazen de salata ve pizzalarda kullanılan şarap gözden kaçabiliyor. Aman dikkat! Nerede olursak olalım, hassasiyetlerimiz ve önceliklerimiz hakkında soru sormaktan çekinmeyelim!
Kilometre Taşı: Namaz Vakitleri
Hassasiyetlerimiz demişken, namaz ve diğer rutin ibadetlerimizden de bahsedelim. Tatildeyiz diye ibadetlerimizden taviz verecek değiliz elbette! Bu yüzden, günlük programlarımızı namaz saatlerine göre planlayabiliriz. Yemek saatlerini, yapılacak ziyaretleri, gezilecek yerleri planlarken namaz vakitleri programımızın temel taşlarını oluşturabilir. Böylelikle hem namaz kaçırma stresini yaşamamış oluruz hem de ibadetlerimizi geçiştirmeden, manevi tatmini daha yüksek tatiller yapabiliriz.
Çantanızda Bulunsun!
- Mevsime uygun kıyafetler
- Rahat bir ayakkabı
- Yara bandı, ağrı kesici ateş düşürücü ilaçlar, yara ve yanık kremi
- Cep seccadesi, Kur’an-ı Kerim, dua kitabı
- Yaz ayları için şapka ve güneş gözlüğü
- Hava durumuna uygun olarak şemsiye veya yağmurluk
- Kişisel bakım ürünleri
- Çocuklarla eğlenceli ve nitelikli zaman geçirmek için UNO gibi taşınabilir kartlı oyunlar
Evden Çıkmadan Önce
- Tatil süresini göz önünde bulundurarak buzdolabını gözden geçirin.
- Çiçeklerinizi ve evcil hayvanınızı bir yakınınıza emanet edin.
- Pasaport, kimlik kartı, ehliyet, bilet, otel rezervasyonu ve tatil sigortası gibi belgeleri yanınıza aldığınızdan emin olun.
- Çöplerinizi atmayı unutmayın.
- Gereksiz fişleri prizden çekin, gaz vanasını ve elektrik şalterini kapatın.
- Ocakların kapalı ve bulaşık makinasının boş olduğundan emin olun.
- Her ihtimale karşı, hedef lokasyondaki konaklama bilgilerinizi ve varsa telefon numaralarını bir yakınınız ile paylaşın.
- Tatil/seyahat sigortası yaptırmayı ihmal etmeyin. Mümkünse ailecek en kapsamlı paketi seçin. Yurt dışında başınıza gelebilecek aksi hâllerde bu sigortalar can simidi olabilir.
Daha Ucuza Seyahat Etme Tüyoları
- Skyscanner, Kiwi ve Airbnb gibi platformları kullanarak uygun fiyatlı konaklama ve ulaşım imkânlarını bulabilirsiniz.
- Esnek bir takviminiz varsa herkesin seyahat ettiği tarihler yerine çok fazla tercih edilmeyen sezonları yeğleyebilirsiniz.
- Her zaman olmasa da son dakika uçuşlarıyla çok hesaplı biletler yakalayabilirsiniz.
- Uzak destinasyonlar yerine yerel tatil imkânlarını değerlendirebilirsiniz.
- Sağlık turizmi alternatiflerini araştırarak hem hesaplı sağlık hizmetlerinden hem de tatilin imkânlarından yararlanabilirsiniz.
