CHATGPT’in geliştirilmesinde öncü akademisyen olan Geoffrey Hinton, geçtiğimiz Mayıs ayında Google’dan istifa ederek “Bu şey aslında insanlardan daha akıllı hâle gelebilir.” açıklamasını yaptı. Peki, gerçekten öyle olabilir mi? Günümüz ileri teknolojilerinin temellerini atan Hinton’a istifa ettirip bu açıklamayı yaptıran şey, bunu geliştiren kişiyi dahi korkutmuş olabilir mi?
Bu kadar karamsar tablonun yanında şunu en başta söylemeliyiz ki bilgisayarların her alanda insanlardan daha iyi olduğunu düşünme tuzağına düşmemek gerek. Kabul, yapay zekâ pek çok görevi insanlardan daha iyi ve sıfır maliyetle gerçekleştirebilir. Fakat şunu unutmamalıyız ki bilgisayarlar, tekrarlanan hesaplamalar ve çok büyük miktarda veri içeren görevlerde başarılı olsalar da insanların sahip olduğu eleştirel düşünme ve duygusal zekâdan yoksun.
Elimizden Alınan İşler!
Yapay zekânın ele geçireceği işleri kısaca mavi yakalı iş türlerinin tamamı olarak açıklayabiliriz. Özellikle depo toplayıcıları çoktan işlerinden olmuş durumda. Görüyoruz ki bir diğer alan ise inşaat sektörü. Bina yapımları prefabrike birleşenlere doğru yöneldikçe korkarız ki inşaat işçileri de bu süreçten etkilenecek. Diğer yandan yaratıcılık gerektiren işler elimizde kalacak gibi görünse de maalesef grafik tasarım veya görsel sanatlar için bu geçerli değil! Günümüzde basit algoritmalar, yapay zekâya milyonlarca görseli hızla analiz ettirip görsel açıdan etkileyici eserler çıkarmasını sağlayabiliyor.
Şefkatli İnsan mı Yoksa Duygusuz Robot mu?
Yapay zekânın yetersiz kaldığı en önemli alan, yaratıcılık gerektiren işler. Çünkü robotların ve bilgisayarların düşünme yetilerinin olmaması nedeniyle strateji ve planlama yapmasını onlardan bekleyemeyiz. Bir diğer husus ise, empati ve şefkat gibi duyguları anlayamaması. Dolayısıyla ilgi, şefkat ve empati gerektiren işlerde de yapay zekâ başarılı olamaz. Bu demektir ki, bilim, tıp ve hukuk gibi işler güvende. Ayrıca mesleği yeni iş stratejileri geliştirmek olan insanlara olan ihtiyaç da hiç bitmeyecek. Bir diğer güvenli alan ise, el becerisi ve anlık problem çözme yeteneği gerektiren işler. Elektrikçi, tesisatçı, kaynakçı gibi meslekleri bu kategoriye alabiliriz. Son olarak insani ilişkilerin önemli olduğu hemşirelik, danışmanlık veya araştırmacı gazetecilik gibi iş alanları da oldukça güvenli görünüyor.
Beyaz Perde
Esaretİn Bedeli(Yönetmen: Frank Darabont)
İzlediğimizde filmlerde bazen çalan bir şarkı, bazen içinde geçen bir diyalog hayatımızda derin etkiler bırakır. İşte bakış açınızı değiştirecek o filmlerde biri de Esaretin Bedeli. Karamsarlık yaşadığınız bir dönemde bu film size yeniden umut etmenin ne kadar muhteşem bir şey olduğunu hatırlatabilir. Filmde, suçsuz olmasına rağmen hayatının yaklaşık 19 yılını hapiste geçiren Andy Dufresne, büyük bir azim ve mücadele ile hapisten çıkar. Oradan çıkmasını ise umudu ve inancı sayesinde başarır.
Küratör
Avusturya Milli Kütüphanesi/Viyana
Avrupa’nın en büyük barok kütüphanesi olan bu bina 1868 yılında kurulmuş. İçerisinde bulundurduğu yaklaşık 7,5 milyon eserin yanında, 30 metre yüksekliğindeki kubbesinin ortasını süsleyen fresk, duvarlardaki süslemeler, resimler ve mermer sütunları ile göz alıcı bir seyir sunuyor. Neredeyse her kültürden antik, ortaçağ ve modern materyalleri içerisinde barındıran kütüphanede, Osmanlı toplumunu resmeden illüstrasyonların yer aldığı koleksiyon ve 400 adet Türkçe elyazması eser de yer alıyor. Harita koleksiyonunda ise 2 bin 400’den fazla sayıda çizim ve harita bulunuyor.
Ayraç
Cinnet Mustatili (Necip Fazıl Kısakürek)
Cinnet, aklı kaybetme veya çıldırma anlamlarına gelir. Mustatil ise dikdörtgen demektir. Necip Fazıl da üniversite hayatından çok hapishanede geçirdiği günlerin hatıralarını anlattığı bu kitabına “Cinnet Mustatili” demiştir. Aklı kaybettiren, çıldırtan dikdörtgen yani uzun yıllar kaldığı tek kişilik hücre. Sabahattin Ali ve Osman Yüksel Serdengeçti ile aynı hapishanede kalan Kısakürek, hatıralarında onlardan da bahsetmekte. Ayrıca Adnan Menderes’in idam edilişini en ince ayrıntılarıyla anlattığı kitabını Necip Fazıl şu sözlerle sonlandırıyor: “Ağlayabilmek için ille yılanlı kuyuya düşmek mi lâzım? Asıl, dünyanın en korkunç bir yılanlı kuyu olduğunu anlamak yetmez mi?”
Bir Kelime
Velhasıl
Kısacası anlamına gelir. Dilimize Arapçadan geçmiştir. Meydana gelen, ortaya çıkan manasındaki hâsıl kelimesinden türetilmiştir. Ece Ayhan bir şiirinde şöyle seslenir: “Velhasıl onlar vurdu biz büyüdük kardeşim.”
Bir Söz
“Zaman kalburu işini bilir. Kendisine tevdi olunan her kıymeti, bıkıp usanmadan aheste aheste eler durur. Düşene dur demez, kalanı da silkip atar. Dökülen dökülür, kalan kalır…”
Sâmiha Ayverdi / Abide Şahsiyetler
Bir Bilgi
Stanford Üniversitesi’nden bir grup bilim insanı, ampütelerin protez uzuvlar aracılığıyla insan benzeri bir dokunma hissini deneyimlemesini sağlayan, “doğrudan beyinle konuşabilen” bir tür elektronik deri icat etti. Çalışmaya göre, geliştirilen E-deri; sıcaklık, basınç ve gerginlik sensörleri aracılığıyla beyne mutluluk veya acı verici hisler iletiyor.
