Caner Kaygısız
Hem “uyumak” hem de uyanmak anlamına gelebilen (he-cim-dal) kökünden türeyen “teheccüd” kelimesi, “uykuyu gidermek, uyanmak, gece bir süre uyuduktan sonra uyanmak” gibi manalara gelir. Terim anlamı ise “Yatsı namazının ardından fecre kadar geçen süre içinde uykudan kalkıp namaz kılma ve bu süre zarfında kılınan nafile namaz, gece namazı” şeklinde tanımlanmıştır.
Kur’an-ı Kerim’de Teheccüd
Gece ibadeti gecenin sessizliğinde kalkıp ölümün küçük kardeşi uykunun örtüsüyle kaplanmış dünyada geceyi ihya etmek yani diriltmektir ki, Kur’an-ı Kerim’de geceyi ihyanın önemi birçok ayette vurgulanır. Bunların bir kısmında doğrudan Peygamber Efendimiz, bazılarında ise bütün inananlar muhatap alınır. Hatta Âl-i İmrân suresinin 113. ayetinde ehl-i kitaptan geceleri Allah’ın ayetlerini okuyup secdeye kapanan bir topluluktan övgüyle söz edilir. Teheccüd namazı, adını İsrâ suresinin 79. âyetinde geçen “tehecced” (teheccüd namazı kıl) kelimesinden almıştır. “Sana mahsus olmak üzere gecenin bir kısmında kalkıp Kur’ân oku, teheccüd namazı kıl. Böylece Rabbinin seni makam-ı mahmûda eriştireceğini umabilirsin.”
Hadislerde Teheccüd
Daha peygamberliğinin başlangıcında Müzzemmil suresinin nüzulünden (73/1-7) itibaren her gece teheccüde kalkan Peygamber Efendimiz, bir hadislerinde farzlardan sonra en faziletli namazın teheccüd olduğunu belirtir. Bir diğer hadislerinde ise “Gece namazını kılın; çünkü bu sizden önceki salih kulların devam ettiği, Allah’a yaklaşmaya vesile olan, günahları örten ve engelleyen bir ibadettir.” buyurur.