Prof. Dr. Mehmet Ateş
Kalp Damar Cerrahisi Uzmanı
Pek çok genç dostumdan, göğsünde sürekli iğne batması gibi ağrıların olduğu şikâyetini işitiyorum. Ve bu ağrıların kalp krizi belirtisi olup olmadığını soruyorlar.
Evet, kalp damar tıkanmalarının en önemli belirtisi göğüste hissedilen ağrılardır. Ancak göğüste hissedilen her ağrının kaynağı kalp hastalığı değildir. Bu ağrıların sebebinin, mide, yemek borusu, safra kesesi hastalıkları veya stres kaynaklı olabileceği hatırdan çıkarılmamalı.
KALP KRİZİ RİSKİNDE AĞRI DEVAMLI OLUR
Kalp krizi, kalbin kan ihtiyacını karşılayan damarlardan biri veya birkaçının tıkanması sonucunda ortaya çıkar. Kalp krizinde hissedilen göğüs ağrısı devamlı olur ve en az 15 dakika sürer. Ağrı genelde göğsün ortasında geniş bir alanda baskı ve yanma ile kendini belli eder. Bu durumdaki hastaların ifadesi genelde şöyledir: “Hocam göğsüme adeta bir fil oturdu.”
KALP AĞRILARI HAREKETLE BİRLİKTE ARTAR
Kalp krizi belirtilerinde, ağrı bazen boyna, sırta ve kollara da, özellikle sol kola yayılabilmektedir. Kalp krizi ağrılarının çoğu, hareketle birlikte artan ağrılardır ve bıçak saplanması şeklinde batıp çıkan ağrılar değildir.
MERDİVEN ÇIKARKEN YAŞANAN AĞRILARA DİKKAT!
Günlük aktivitelerimize göre kalbin oksijen tüketimi değişir. Evde oturan birisi ile aktif çalışan bir insan arasında kalbin oksijen tüketiminde ciddi farklar vardır. Şayet kalbi besleyen koroner damarlarda tıkanıklık varsa kalbin oksijen ihtiyacını bu tıkalı damarlar sağlayamaz. Egzersiz yaparken veya merdiven çıkarken ortaya çıkan ağrılar da, kalp damarlarındaki daralmaların işareti olabilmektedir. Daralma yeni başlamışsa dinlenmekle bu ağrılar geçerken, daralmalar ilerlemişse dinlenmekle de geçmez ve krize kadar gidebilir. Hastalarımızın bir kısmı, “Gezerken ağrım oluyor, durmak zorunda kalıyorum.” der. Kalp doktorları buna ‘vitrin ağrısı’ der ki, ağrısı olunca hasta durur ve vitrinlere bakar.
KALP KRİZİ İLE KARIŞTIRILAN AĞRILAR
* Mide asidinin yemek borusuna geri kaçmasıyla oluşan reflü, göğüste yanma ve ağrıya sebep olur. Yemekten sonra uzanınca ortaya çıkar ki tamamen fiziki bir haldir.
* Safra kesesi rahatsızlıklarının sebep olduğu ağrı ise karnın sağ üst tarafında başlar, göğse ve sırta doğru yayılabilir.
* Spor yaparken göğüste oluşan sabit ağrılar daha çok, vücut tam hazır olmadan yapılan aşırı aktiviteler sebebiyledir.
* Aşırı stres, depresyon ve panik atak da göğüs ağrısı yapabilir. Bu durumlarda, göğüs ağrılarına, ellerde titreme, ağızda kuruma ve baş dönmeleri de eşlik edebilir.
NE ZAMAN KALPTEN ŞÜPHELENELİM?
* Eğer ağrınız noktasal değil de, boyna, çeneye yayılan ve göğüste baskı ve yanma şeklinde ise,
* Egzersiz yaparken veya merdiven çıkarken ortaya çıkıyorsa,
* Sigara, şeker hastalığı, yüksek tansiyon ve aile hikâyesi gibi diğer risk faktörleri varsa,
* Ağrı ile birlikte bulantı, soğuk terleme, aşırı halsizlik varsa acilen doktora müracaat edilmeli.
KENDİ BAŞINIZA İLAÇ ALMAYIN!
Her ağrıyı kalp krizi zannetmeyin ama olmaz da demeyin. Eğer göğüs ağrınız varsa mutlaka doktor ile irtibata geçin. Ağrıyı kalp krizi zannedip kendi başına ilaç almak en büyük yanlışlardandır. Eğer ağrının sebebi başka ise bu durumu daha da ağırlaştırır.
ÇOCUKLAR
Çocuklarda, özellikle kızlarda olan büyüme ağrıları ve göğüste batma hissi, kalp ağrısı değildir. Kalp problemleri belli yaşın üzerinde olur. Bu büyüme ağrısı olarak tarif edilir. Kemik büyümesi de bazen hızlı olur ki bu da ağrılara sebep olur.
Ayrıca, 40 yaş üstü erkeklere ve muayyen dönemi biten kadınlara da bir kalp check-up’ı yaptırmalarını öneririz.
