Güzel Yaşamanın Formülünü İsteyenler Buraya!

Kadir Afacan

William B. Irvine, “Güzel Yaşam Kılavuzu”nda basit, anlaşılır, şık, esprili ve eğitici bir dille bize Stoacıların güzel yaşam formüllerini sunuyor. Bu kitaptaki gizemi seveceksiniz! Eseri elinize aldığınızda bitirmeden bırakamayacaksınız. Nasır tutmuş yaralarınıza şifa olarak sizi motive edecek. Zihninizi özgürleştirecek, hakikatin saklı perdelerinin önünüzde açıldığını hissedeceksiniz. Kendi sanılarınızdan ve onlara kaynaklık eden duygularınızdan kurtulup ölçülü bir hayat yaşamak istiyorsanız bu kitabı bir kahve eşliğinde okumanızı tavsiye ediyorum.

Safiye Erol, “Mürşit, insanı nötralize ederek onu çok istemek ve hiç istememek gibi temel zaaftan kurtarır.” der. William B. Irvine de Stoacıların öğretilerinden yola çıkarak sevinmenin ve mutlu olabilmenin nötralize olmuş hâlini önümüze koyuyor. Dört bölümden oluşan bu kitap, her bölümünde Stoacı öğretinin mutluluk stratejilerini anlamlı ve tatminkâr bir üslupla bize anlatıyor. Birinci bölümde Stoacı felsefenin doğuşunu anlatırken ikinci ve üçüncü bölümde Stoacılık pratiğinden bahsediyor.

Dördüncü bölümde Stoacılık eleştirilerine cevap verip; yeni psikolojik bulgular çerçevesinde Stoacılık’ı yeniden değerlendiriyor.

Her kitabın mutlaka eksik, kendi dünyamıza uymayan noktaları olabilir. Ancak ideal olanı, eserin olumlu yanlarına odaklanmaktır. Güzel Yaşam Kılavuzu’nu bitirince, “Tam da aradığım sıcaklıkta bir kitapmış.” diyeceğinizi şimdiden duyar gibiyim.

Stoacıların Güzel Yaşam Formülleri

Öfke, keder, endişe, korku, haset gibi olumsuz duyguların eziyeti altında geçen bir hayatın iyi bir hayat olmayacağını bilen her insan, bu duygulardan kurtulmak ve gerçek mutluluğa ulaşmak için bir arayışa girer. Antik dünyada bu durumu fark eden Stoacılar, olumsuz duyguları henüz oluşum aşamasında engellemek ve ortadan kaldırmak için teknikler geliştirdiler. “Hayata iyimser bakarak, zevklerin kölesi olmadan, hayattaki imkânlardan nasıl keyif alabiliriz?” sorusunun peşinden koştular. İçinde bulundukları şartlarda nasıl neşeli olabileceklerine dair düşünceler geliştirdiler. Cesur, ılımlı, mantıklı ve nefsine hâkim olabilen insanlardı.

Stoacıların Bulduğu Güzel Yaşam Formülleri Nelerdi?

• Servetin, sosyal statünün, bir ömür hazların peşinde koşmanın insanı mutlu etmeyeceğini keşfettiler.

• Zevklerin kölesi olmadan, hayata olumlu bir pencereden bakarak onun sunduğu imkânlardan nasıl keyif alabileceklerini düşündüler.

• İçinde bulundukları şartlarda nasıl daha neşeli olabileceklerine dair fikirler geliştirdiler.

• Cesur, ılımlı, mantıklı ve nefsine hâkim olabilen insanlar hâline geldiler. Sorumluluklarını yerine getirmeye ve çevrelerine yardımcı olmaya çok büyük önem verdiler.

• İnsanın doymak bilmezliğinin önüne geçilemediği sürece güzel ve anlamlı bir hayat kurmanın mümkün olmayacağına inandılar.

• Arzulanan şeylerin en önemlilerinden birinin şöhret olduğunu düşündüler; fakat şöhretin peşinden koşulmaya değmez bir şey olduğuna kanaat getirdiler.

• Ahlak eğitiminin, kişiliğin oluşmasında büyük bir rolü olduğuna inandılar.

• Tedavi olmanın ilk şartlarından birinin güzel şeylerden vazgeçmek olduğunu düşündüler.

Stoa Felsefesinin Değerlerine Dair 10 Madde

1. Stoacılar, insanın kendini iyi etmesi için stratejiler geliştirdiler. Bunlardan biri, felaketi gelmeden önce görmekti.
2. Değer verdikleri her şeyi sevdiler; ancak onları sonsuza kadar ellerinde tutamayacaklarının bilincinde olarak…
3. İnsanın ihtiyaçlarının bitmeyeceğinin farkındaydılar. Arzu edilen şeylere kavuşur kavuşmaz ona duyulan ilginin kaybedileceğini biliyorlardı.
4. Kontrollerinde olan ve olmayan şeyler olduğuna inanıyorlardı. Kanaatleri, dürtüleri, arzuları üzerinde kontrol sahibi olduklarının bilincindeydiler.
5. Geçmişi değiştiremeyeceklerini; bu sebeple geçmişte kalanlara üzülmek yerine geleceğe odaklanmaları gerektiğini biliyorlardı.
6. İrade gücünün tıpkı kas gücü gibi çalıştırıldıkça güç kazanacağına inanıyorlardı.
7. Kusurların bulaşıcı olduğunu düşünüyor, ona göre hareket ediyorlardı.
8. En az fikirler kadar gönüllerin de genişletilmesi gerektiğini düşünüyorlardı.
9. Ancak nefsini yenebilen insanların özgürleşebileceğine inanıyorlardı.
10. Sevinç duyma kabiliyeti kaybedilmediği müddetçe dünyanın harika bir yer olduğunu düşünüyorlardı.