BİR KELİME: “Tahayyül”
Daha önce duyu organları ile idrak edilmiş bir şeyi, o şey karşımızda mevcut olmadığı bir an veya mekânda zihinde şekillendirme, hayalde canlandırma. Kökeni Arapçadır. “Eski Konya’yı, hiçbir zaman tanıyamayacağımız Konya’yı ancak tahayyül edebiliriz.” (Ahmet Hamdi Tanpınar)
BİR SÖZ
Bir kimse konuştuğu ve naklettiği sözlerde yalan konuşmaz; doğruyu söylerse, Allah da aklını ona bağışlar. Ne kadar yaşlanırsa yaşlansın, zihnine noksanlık gelmez ve asla bunamaz. (İmam Malik)
BİR BİLGİ
Bugüne kadar satılan en pahalı tablo, Leonardo da Vinci’ye ait “Salvator Mundi”dir. 450.3 milyon dolara satılan eser, “Erkek Mona Lisa” olarak da tanınmaktadır.
AYRAÇ: YAŞAR KEMAL | KUŞLAR DA GİTTİ
Bir vakitler insanlar sevap kazanmak için kuş pazarlarından satın aldıkları kuşları, “Azat buzat beni Cennet kapısında gözet!” diyerek özgür bırakırlarmış. Kuşlar da Gitti eserinde Yaşar Kemal işte bu kuşların hikâyesini anlatıyor. Onları salındıktan sonra tekrar yakalayıp; kilise, sinagog ve cami önlerinde yeniden satan çocukların üzerinden. Bunu ustalıkla yaparken, İstanbul’un zamanla değişen çehresine kuşlarla ve çocuklarla ayna tutuyor.
Büyüklerin “sevap”, çocuklarınsa “para” kazandığı bu tatlı oyun bir gün son buluyor. Ya şehir değişiyor ya da artık günahlarını önemsemeyen insanlar. Kuşlar da Gitti, seksenli yılların arifesi; hayata tutunmaya çalışan yoksulları, giderek vurdumduymaz hale gelen kentlileri; dahası o yılların çocuk ve kuşlarını görmek isteyenler için doyumsuz manzaralar sunuyor.
BEYAZPERDE: DUYGULARIN RENGİ | THE HELP
Yönetmen: Tate Taylor
Oyuncular: Emma Stone, Jessica Chastain, Viola Davis
Irkçılığı mercek altına alan eğlenceli bir yapım “Duyguların Rengi”. New York Times Çok Satanlar listesinin zirvesini görmüş bir kitaptan uyarlanan bu filmde, üç cesur kadının şehirdeki katı kuralları nasıl kırdıkları anlatılıyor. 1960’lı yılların Mississippi’sinde yaşayan üç sıra dışı kişiliği canlandıran bu cesur kadınların ittifakı, sağlam bir kardeşlik doğuruyor.
KÜRATÖR: AKROPOLİS MÜZESİ | ATİNA
Büyük bir uygarlık, binlerce yıllık tarih ve ardında bıraktığı hayranlık uyandıran kalıntılar! Atina’nın tek tepesi üzerine kurulan Akropolis şehrinden çıkarılan objeler ve eserler bu müzede sergileniyor. Müzenin şeffaf tasarlanan zeminleri, üst katları gezen ziyaretçilere alt katları da görme imkânı veriyor.
SEYİR DEFTERİ: BU TABLONUN İÇİNDE MİYİZ YOKSA DIŞINDA MI?
At üstünde heybetli krallar, savaşan cesur kumandanlar ya da şatafatlı saray sahneleri… Bugün ekranlarda seyrettiklerimizi eskiden insanlar resimlerde, tablolarda görüyordu. Belki de bu yüzden ressamlar, geçmiş zamanların en çok değer verilen sanatçılarındandı. İşte bu ressamlardan birinin çizdiği kraliyet tablosu, tam 364 yıldır şifrelerini çözecek sanat tarihçilerini bekliyor.
Meraklıları dışında pek tanınmayan “Las Meninas” (Nedimeler), sanat tarihinin en gizemli tablolarından biri. Tabloya ilk baktığınızda, kendisine gümüş tepsiyle içecek ikram eden nedimesine hiç yüz vermeyen prenses dikkat çekiyor. Diğer tarafta eteklerini kaldırmış reverans yapan bir başka nedime; yanında sırasıyla cüce ve soytarı duruyor. Saray soytarısı, sıkıldığı her halinden anlaşılan köpeği itiyor ayağıyla. Daha dikkatli bakınca, arkada fısıldaşan iki kişi ve kraliçenin kâhyası beliriyor. Kayıtlar bugüne kadar ulaştığı için tablodakilerin kimler olduğunu biliyoruz. Tam on bir kişiler. İyi de kral nerede? Gözlerimiz, elinde palet olan kişiye yöneliyor hemen. Fakat o değil. Çünkü o, tablonun ressamı Diego Velázquez’in ta kendisi.
Ünlü Fransız düşünür Michel Foucault, Velázquez’e övgü sadedinde, bu tabloda “seyircinin ressam için görünür hale geldiği”ni söyler. Çünkü Velázquez, doğrudan kral ve kraliçeyi resmetmek yerine onların tam karşısındakileri çizmeyi tercih ediyor. Peki, bu bir kraliyet resmi olduğuna göre İspanya Kralı Dördüncü Philip nerede? Ressamın arkasındaki duvarda! Tabloların arasındaki aynadan eşi ile bize bakıyor.
