Kerem Aksoy
Allah Resulü, bayram namazına çıkmadan evvel birkaç hurma atıştırıyordu. Ardından bayram namazını kılmaya yürüyerek gidiyor, namaza giderken ve gelirken farklı yolları kullanıyordu. Bir hadis-i şeriflerinde Efendimizin bayram namazına gitmeden önce gusül abdesti aldığı da zikredilmektedir. (Buhari, Iydeyn, 4) Daha sonra “Bugünümüzde yapacağımız ilk şey namaz kılmaktır.” (Buhari, İdeyn, 3; Müslim, Edahi, 7) buyuran Peygamberimizin bayrama, bayram namazıyla başladığını anlıyoruz. O, bayram namazını “musalla” adı verilen geniş bir alanda kıldırıyor ve bu namaza kadınlar ve genç kızlar da iştirak ediyordu. (Tirmizi, Cuma, 36)
Ashabıyla bayramlaşıyor
Bu geniş meydanda ashabıyla bayramlaşan Efendimizin, bayramların kalabalıkla ve büyük bir coşku içinde kutlanmasını arzu ettiğini biliyoruz. (Müslim, Iydeyn, 11) Bu sebeple Allah Resulünün kaynaklarda zikredildiğine göre folklorik gösterilere izin verdiği, Mescid-i Nebevi’nin toprak zemini üzerinde bir grup Habeşlinin oynadığı mızrak-kalkan oyunlarını eşi Aişe Validemizle birlikte seyrettiği bilinmektedir. (Buhari, İydeyn, 2)
Bayram eğlencesine izin veriyor
Yine bir bayram günü kendisi seyretmemekle birlikte Hz. Aişe’nin yanında kız çocuklarının def çalıp oynamalarına da izin vermiştir. (Buhari, İdeyn, 3) Bu hadislerden bayram günlerinde İslamî ölçüler içinde eğlenilmesi ve bazı oyunların oynanmasının caiz olduğunu anlıyoruz. Bayram günü Buas Harbi’ne ait hamasî türküler söyleyen iki kız çocuğuna müdahale etmek isteyen Hz. Ebu Bekir’e Allah Resulü: “Ey Ebu Bekir! Bırak söylesinler. Her milletin bir bayramı vardır. Bu da bizim bayramımızdır.” (Buhari, Ideyn, 3; Müslim, Salatü’l-ideyn, 16) demiştir. Yine Allah Resulü bayram günleri mescitte mızrak-kalkan oyunu oynayanları seyretmek isteyen Hz. Aişe’ye eşlik etmiş ve gösteriyi birlikte seyretmişlerdir. (Buhari, İdeyn, 2)
Yeme-içme ve Allah’ı zikir günleri
Hz. Peygamberi’in Ramazan Bayramlarında musallaya çıkmadan önce hurma yeme adeti, bir sünnet telakki edilmiş ve bu telakki zamanla bayramlardaki tatlı ikramı geleneğini doğurmuştur. Efendimiz bir hadislerinde bayramı “yeme, içme ve Allah’ı zikir günleri” olarak tarif etmektedir. (Ebu Davud, Savm, 49; Tirmizi, Savm, 59; Nesai, Menâsik, 195) Buradan hareketle diyebiliriz ki bayram günleri sadece yeme, içme ve eğlence günleri değil; aynı zamanda bizi bayrama ulaştıran Rabbimizi zikrederek ona şükretme günleridir.
