NİHAL POLAT
Geçenlerde Greenpeace’in hazırladığı bir video izledim. Bir adam markete giriyor, bir kruvasan alıyor, onu plastik bir poşete koyuyor. Biraz sonra kruvasanı yiyor. Peki ya poşet? Poşet görevini tamamladı. Kruvasanı marketten dışarıya kadar çıkardı. Artık durmasının bir anlamı yok. Bu yüzden çöpe gidiyor.
Video, poşetin çöpe gitmesinden sonraki aşamalarını da sıralıyor: Ya yakılıyor, ya geri dönüşüme gidiyor ya diğer çöplerin arasına katılıyor ya da maalesef hiç ait olmadığı yere, doğaya ve denizlere karışıyor.
İnternette gezinirken karşınıza, midesi plastikle dolu deniz hayvanları çıkmıştır. Bugün okyanuslarımızda 5 ila 50 trilyon arasında plastik parça bulunduğu tahmin ediliyor. Eğer plastik şişenizi bir ormanda unuttuysanız onu 2400 yılında dahi orada bulabilirsiniz. Çünkü bir plastik şişe doğada ancak 450 yılda çözünebiliyor.
Dünya bu plastik atıklar yüzünden tehdit altında. Peki, biz bu konuda ne yapabiliriz? Ben bu yazıda sizlere, hayatımda yaptığım değişikliklerden bahsedeceğim.
MUTFAKTA NELER YAPABİLİRİZ?
Öncelikle günümüzün çoğunun geçtiği mutfaktan başlayalım; Yaklaşık iki buçuk yıldır bulaşık süngeri kullanmıyorum. Evet sünger plastik değil ama geri dönüştürülemeyen bir atık. Bu yüzden onun yerine ‘kabak lifini’ tercih ediyorum. Bulaşık süngerini hiç ama hiç aratmıyor. Kabak lifi bir bitki olduğu için doğada kolayca çözünebiliyor.
Ahşap saplı çok amaçlı fırçalar da alternatifiniz olabilir.
Mutfakta en fazla kullanılan şeylerden biri de çöp poşetleri. Yemek çöpü için kâğıt poşetler tercih edebilirsiniz. Plastik ve kâğıt çöpleriniz için herhangi bir poşet kullanmanıza zaten gerek yok.
Plastik saklama kapları kimin evinde yok ki? Ama onun yerine hem daha sağlıklı hem daha dayanıklı cam saklama kapları kullanabilirsiniz.
Ve herkesin evinde olan streç filmler; sadece bir sarımdan sonra çöpe gidiyorlar. Bunun yerine balmumu kumaşlar kullanabilirsiniz. Bunu kendiniz evde de yapabilirsiniz, satın da alabilirsiniz.
GELELİM MARKET ALIŞVERİŞİNE
Marketten alacağım taneli sebze ve meyveler için file satın aldım. Bunu dilerseniz kendiniz de örebilirsiniz. Ekmek içinse kumaştan bir kese diktim. Ekmeği bu kumaşın içinde muhafaza ediyorum.
Artık tek kullanımlık tabak bardak ve pipet satın almıyorum. Elzemse karton tabak kullanıyorum. Cam ve metalden pipetler artık her yerde satılıyor. Pipeti kullandıktan sonra yıkayıp tekrar kullanıyorum.
BANYO İÇİN ALTERNATİFLER
Kabak lifini banyoda da kullanabilirsiniz. Yumuşak bir kabak lifi banyo için daha uygun. Sertleri ise mutfakta daha dayanıklı.
Artık sabun şeklinde üretilen şampuanlar hatta tablet halinde diş macunları var. Onlara da bir şans verebiliriz.
Temizlik ürünleri için de artık alternatif çok. Bu fikir çok hoşuma gitti ve hemen alıp denedim: Bittikçe yeni bir şişe deterjan almak yerine sadece bir şişe satın alın ya da evdeki boş şişelerinizi bunun için değerlendirin. Alacağınız minik temizlik tabletini, su dolu şişenizin içine atın. İşte temizlik ürününüz hazır.
YIKANABİLİR BEBEK BEZİNE NE DERSİNİZ?
Bebeği olan annelerin de bu konuda duyarlı olması gerekiyor. Çünkü bir bebeğin tuvalet eğitimi süresine kadar yaklaşık 2500 adet bebek bezine ihtiyacı var. Bu bebek bezleri de doğada çözünmüyor. Bunun için artık her yerde kumaş bebek bezleri satılıyor. Rengarenk ve çeşit çeşit. Ben de bebeğim için yıkanabilir bez kullanıyorum. Şimdiye kadarki tecrübelerime dayanarak oldukça rahat olduğunu söyleyebilirim. Bebeğim pişik olmuyor. Kirli bezleri ağzı kapaklı bir kovada biriktiriyorum. Eğer leke olacak şekilde kirlendiyse doğal leke çıkarıcı sıkıyorum ve toplu halde makinede yıkıyorum. Gözünüz korkmasın, bir zamanlar annelerimizin çoğu, kendi imkânları ile bebek bezleri kullandılar. Artık her şey daha kolay. Bir adım atmanız yeterli.
Ayrıca, yakın mesafelere araba ya da otobüsle gitmek yerine bisiklete binmek de hava kirliliğini önlemek adına ‘sağlıklı’ bir adım olabilir.
Elimizi taşın altına koyma zamanı geldi de geçiyor bile. Daha temiz bir dünya için herkes bir yerden başlamalı.
